Yemek Adetlerimiz
Sayacagimiz yemekler, köyümüze ve köyümüzün yakin çevresine özellikle de Alevilere, yani yöremize özgü yemeklerdir. Yemeklerimiz hakkinda sadece genel bilgiler verecegim. Özellikleri ve hatirlayamadigim diger yemekler hakkinda bilen köylülerimiz katkilariyla basligimizi daha da zenginlestirebilirler.
Kömbe: Anadolu nun birçok yerinde yapilan, unun belli kivamda yogrulmasi ve tepsi ile firina verilerek pisirilen bir ekmek türüdür.
Babiko: Kömbe bir tepsiye dogranir. Üzerine önce sarimsakli
ayran, sonrada eritilmis tereyagi dökülerek yapilan bir yemektir.
Zerfet: Köyümüze ve çevre alevi köylere özgü
bir mevlit ve benzeri merasim yemegidir. Geçmis dönemlerde yaygin
olarak yapilan, ancak artik yapilisina pek rastlamadigimiz zerfet;
in yapilisi söyledir: Mevlit günü büyükçe bir
kömbe ocakta mese kömürü ve külünün altinda
pisirildikten sonra çikarilir. Pisirilen devasa kömbenin içi
oyulur ve kömbenin sert kabugu adeta bir tepsi gibi hazirlanir. Kömbenin
içinden çikarilan kisim tepsi seklinde hazirlanmis kabugun içine
dogranir. Üzerine ayran ve tereyagi dökülür. Davetliler,
yer sofrasinda hazirlanmis olan zerfetin çevresinde halka
seklinde toplanarak yemegi yerler.
Keldos: Zerfet yendikten sonra tepsi seklinde kalan sert kabuklar kirilir ve
ayranla beraber hafif haslanarak üzerine tereyagi dökülerek hazirlanan
yemegin adidir.
Gost-bugur:Zerfet gibi dügün, mevlit, adak ve b gibi törenlerde
topluluga verilen bir merasim yemegidir. Kesilen kurban etinin kemikleriyle
beraber parçalanarak büyük kazanda haslama seklinde pisirilen
gost(et)un yaninda yine büyük kapta pisirilen bulgur pilavinin
ortak adi gost-bulgur yemegidir.
Pisuruk:Çok eskilerde özellikle yoksulluk dönemlerinde çesitli sekillerde yapilan un çorbasinin adidir.
Hsil: Un ve bulgurun belirli kivamda karisimi ile pisirilen ve üzerine ayran veya tereyagi dökülmes suretiyle hazirlanan bir yemektir.
Siranin(siron):Köyümüzde ve yöremizde yapilan sarimsakli bir yemektir. Çok ince açilmis yufkalar dürüm sekline getirildikten sonra, birer lokma olacak kadar küçük parçalar halinde bir tepsiye sikisik olarak yan yana dizilir. Üzerine; önce sarimsakli yogurt veya ayran, sonra da eritilmis tereyagi dökülerek servise hazirlanir.
Hevrisk: Dogranmis ekmegin tereyaginda kavrulmasi ile yapilan yemegin adidir.
Jajarun: Bol yag ve un ile yapilan bir yemektir.
Makarlama: Belli kivama getirilmis hamur ince ince kesilir, Haslandiktan sonra üzerine tereyagi dökülerek hazirlanan yemektir.
Köfte: Bulgur ve un kullanilarak elde edilen belli kivamdaki hamur haslanir, üzerine önce sarmisakli yogurt veya ayran daha sonra tereyagi dökülerek yapilir.
Patates köftesi: Yukarida belirttigimiz köfte hamurunun içine kavrulmus patates ezmesi konulmasi ile yapilan içli köfte de yöremizde yapilan yemeklerdendir.
Peksimet: Eskiden uzun yolculuklar için ve çoban azigi olarak yapilan, nem orani düsük oldugu için geç bozulan kurutulmus küçük kömbe seklindeki ekmege denir.
Çütran (kes): Yaz aylarinda bol olan ayranin kaynatilmasindan elde
edilen çökelegin; kisin süt ürünlerinin kisitli oldugu
dönemlerde su ile eritilip ayran olarak kullanilmak üzere; top seklinde
güneste kurutulmasi ile hazirlanan bir kis yiyecegidir
...........................................
Mezar kaldirma gelenegimiz:
Büyüklerimizden gördügümüz, öteden
beri uygulana gelen geleneklerimizden biri de mezar kaldirma etkinligidir.
Her yil mayis-haziran aylarinda; en son haziran ayinin 13 üne kadar olmak
üzere; o yil içinde ölmüs olan kisiler için mezar
kaldirma töreni yapilir. Ayni zamanda; o zamana kadarki bütün
ölmüslerimiz için de yapilan mezar kaldirma törenlerinde,
gelenek söyle uygulanir: Belirlenen bir günde, o güne kadar yil
içinde ölmüs olan kisilerin mezarlari yapilmis olur (ancak
çok yakin zamanda ölmüs olanlar ve trajik ölümlerin
mezarlarinin yapilmasi ve mezar kaldirmalari bir sonraki yila birakilir). Köyde
bulunan mezarlikta bütün köylüler toplanir. Herkes evinden
hazirlamis oldugu, helva ve diger çesitli yiyecekleri getirir. Öncelikle
o yil içinde ölmüs olan kisilerin mezari basinda kuran okunur.
Ayrica her aile de kendi ölmüslerinin mezarlarini ziyaret edip, mezar
basinda kuran okutur. Daha sonra mezarlik
..........................................
/ Xormekan / Xormekçik / Hormek / Hormekçik / Hormekli( Alikan/Pircan/Bali/Hran/Zerikan/vs)
.
Ausführliche Beschreibung
Xormekan Hormek Asireti ( Alikan/Pircan/Bali/Hran/Zerikan( Not : Dimili(Kürt) Kökenli Xormek Asireti, Kurmanci-Zazaki konusan XIRAN Asireti ile ayni asirettir.Iki kabilede birbirinin parçasidir.Xormek kolu Tunceliden çok fazla göç vermek zorunda kalip, Xiran kolu daha çok Mazgirt yöresinde toplanmistir. )
Hormek Asireti genellikle Kürtçe Dimiliki kolunda konusan ve bazi
bölgelerde Kurmanca da konusan Alevi Inançli bir Soy/Asirettir.Genellikle
Tunceli , Varto/Mus, Sivas , Erzincan , Bingöl , Elazig , Gümüshane,
Kahramanmaras, Kayseri, Ardahan, Erzurum Illerinde yasarlar.Yeni nesiller büyük
sehirlerde yasayip Asiretin tüm ileri gelenleri eski zamanlardan beri okumadan
yana olmus ve egitime önem verip Asiretçilige önemli ölçüde
karsi çikmislardir.Hormek Asireti genellikle Tuncelinin Nazimiye Ilçesindeki
Civrak Köyünden dagilmislardir.Ilk yerlesim yerleri bu Köy olarak
gösterilir ve hemen sonrasinda Erzincan Silepür Bucagi ve çevresi
isaret edilir.Hormek Asiretinin Sivas, Bati Erzincan, Kayseri, Maras, Ardahan
Kolu Vartodan bu bölgelere yayilmistir.Asiretin ana kütlesi Kirmançki/Zazaca
konusmaktadir.Hormek Asiretinin Kuzey Tunceli, Dogu Erzincan, Bingöl Karer,
Bati Sivas ve dogu Sivasin bazi Bölgeleri, Musun Varto Ilçesi ve
Erzurumda neredeyse tamamen Kirmançki/Zazaca konusurlar.Mazgirt Kolu
Kurmanci basta olmak üzere Kurmanci/Zazaki karisik konusurlar.
Zerikiyan Kabilesi, Hormekan Asiretinin Xiran kolunun oldugu Zerikan Mezrasindan gelmedirler bu köy mezradan bu ismi almislardir.
Sivasli Hormekliler Zazacaya '' Dimiliki, Dimili, Zazaca ''
Tuncelili Hormekliler '' Kirmançki, Zoné Ma ''
Bingöllü, Vartolu, Ardahanli, Erzurumlu Hormekliler '' Zazaca, Dimilice
'' demektedirler.
Sivasin en dogu ucunda yasayan Zerikiler, Mazgirt Tuncelideki Hrancik Kabilesi ve Alikanlilar da Hormek Asiretinin büyük kabilelerinden sadece 2 tanesidir.Hormekliler Osmanli 1628 4.Murat zamaninda kollara ayrilarak Bati Erzincan, Varto ve çevresine dagilmislardir..
Zerikiyan Kabilesi, Hormekan Asiretinin Xiran kolunun oldugu Zerikan Mezrasindan
gelmedirler bu köy mezradan bu ismi almislardir.Buraya da Varto dan göç
etmislerdir.
Xormeçik Asiretinin bazi kabileleri;
Xran, Alikan, Feran, Hemoçik, Keresic, Zormemedu, Telkij, Zerikan, Plançik,
Balu, Pircan gibi 12'in üzerinde kabilesi vardir..
Xormeku / Xormekan / Xormekiz / Xormekçik / Hormek / Hormeku / Hormekçik
/ Hormekli...
XORMEK / XORMEKAN Asiretinden olan Köyler;
DEWUNE ESIRE XORMEKI ;
>>1 - ERZINCAN ÜZÜMLÜ
>>Cavsek, ( Zazaca )
>>Göller, ( Zazaca )
>>Büyükköy ( Zazaca )
>>Dilav, ( Zazaca )
>>Zurun ( Zazaca )
>>2 - TUNCELI NAZIMIYE
>>Civarik, ( Xormek Asiretinin Dagildigi Köy - Zazaca )
>>Balik, ( Zazaca )
>>Melkis, ( Zazaca )
>>Gemis, ( Zazaca )
>>3 - TUNCELI PÜLÜMÜR
>>Karagöl, ( Zazaca )
>>4 -MUS VARTO
>>Caneseran, ( Zazaca )
>>Kasman, ( Zazaca )
>>Civarik, ( Zazaca )
>>Badan, ( Zazaca )
>>Hamuk, ( Zazaca )
>>Tatan, ( Zazaca )
>>Danzig, ( Zazaca )
>>Rakasan, ( Zazaca )
>>Sofyan, ( Zazaca )
>>Saman, ( Zazaca )
>>Sorik, ( Zazaca )
>>Muskan, ( Zazaca )
>>Hashas, ( Zazaca )
>>Zengena, ( Zazaca )
>>Harik, ( Zazaca )
>>Zengel, ( Zazaca )
>>Mengel, ( Zazaca )
>>Kuzik, ( Zazaca )
>>Ameran, ( Zazaca )
>>Büyük üstükran, ( Zazaca )
>>Küçük üstükran, ( Zazaca )
>>Çorsan, ( Zazaca )
>>5 - BINGÖL KARER
>>Darabi, ( Zazaca )
>>Hirçik, ( Zazaca )
>>Kurdan, ( Zazaca )
>>Maskan, ( Zazaca )
>>Kürikan, ( Zazaca )
>>Pircan, ( Zazaca )
>>Sagiyan, ( Zazaca )
>>Sirnan, ( Zazaca Kurmanca)
>>Yekmal, ( Zazaca Kurmanca )
>>Teymurtas, ( Zazaca )
>>Agbinek, ( Zazaca )
>>Çerme,( Zazaca )
>>6 - ERZURUM XINIS
>>Kosan,( Zazaca )
>>Suvaran, ( Zazaca )
>>Konik, ( Zazaca )
>>Harabe, ( Zazaca )
>>Karamola, ( Zazaca )
>>7 - ARDAHAN GÖLE
>>Konduk, ( Zazaca - Hiran Kabilesi )
>>Gülüstan, ( Kurmanca-Zazaca )
>>8 - ERZINCAN TERCAN
>>Çadirkaya/Pekeric (Zazaca)
>>Yukari Agusen, ( Zazaca )
>>Hölenek,( Zazaca )
>>Yollarüstü, (Zazaca)
>>Yaylacik,(Zerikiler-Zaz-Kurm)
>>Karacakislak (Zazaca-Hiran)
>>Komzun (Zazaca)
>>9 - ERZINCAN REFAHIYE
>>( VARTODAN ve Mazgirt Zerikan GÖÇMÜSLERDIR)
>>Gavur-yurdu,
>>Halitler,
>>Kürelik
>>Eski-konak,
>>Gemecik, ( Zerikiler )
>>Kadiköy, ( Zerikiler )
>>Kandil, ( Zerikiler )
>>Yaziköy (Zerikiler-Yeniceden)
>>Sorrux (Zerikiler)
>>10 - SIVAS IMRANLI
>>( VARTODAN ve Mazgirt Zerikan GÖÇMÜSLERDIR)
>>Piredede ( Zerikiler - Zazaca Kurmanca )
>>Delice(Zerikiler)
>>KürtYenice,( Zerikiler)
>>Çaliyurt,( Zerikiler )
>>Kuzköy,( Zerikiler )
>>Cefolar,( Zerikiler )
>>Karatas,( Zerikiler )
>>Yukari Bogaz,( Zerikiler )
>>Hasköy,( Zerikiler )
>>Delimahmut,( Zerikiler - Kurmanci Zazaca )
>>Karacahisar,( Zerikiler )
>>Gencolar,( Zerikiler )
>>Koyunkaya,( Zerikiler )
>>Maden, ( Zerikiler )
>>Sinek Köyü ( Zerikiler )
>>Çimen Köy ( Zerikiler )
>>Gökçebel Köyü ( Zerikiler )
>>Toptas Köyü ( Zerikiler )
>>Azger (Zerikiler)
>>Gudan/Gökdere (Zerikiler)
>>Boriyan (Zerikiler)
>>11 - SIVAS AKINCILAR
>>Altintepe
>>12 - GÜMÜSHANE KELKIT
>>Günbatur Köyü
>>Yarbasi Köyü
>>13 - SIVAS GÖLOVA
>>Uluçukur Köyü
>>14 - SIVAS DIVRIGI
>>Çimen Köy ( Kurmanca ) ( Yazar Evin Çiçek'in
Köyüdür )
>>15 - TUNCELI PERTEK
>>Kacarlar Köyü
>>16 - TUNCELI MEZGIR ( Xormek Asireti Hran kolu )
>>Ibn Mamud
>>Pulan
>>Gevan, Geban
>>Res Mezra
>>Sindam
>>Qele, Khele (Kale)
>>Qurçik, Khurçik
>>Beroj
>>Oruj
>>Dalik
>>Kamkamik
>>Xerva, Xereve: Bu yerin karsisinda Diyare Zilan adinda bir
mevki/makam mevcuttur.
>>Khushane
>>Khushan Seinan
>>Melikyan
>>Germisi: 1938in kirim mevkilerinden biri
>>Bardakçiyan
>>Basü
>>Hörs: Peride vaktiyle Hristiyanlar ve/veya Ermenilerle yerlesik
bir köy
>>Köteriç
>>Qorta Guri
>>Arnik
>>Are Xeleke: 1938in kirim mevkilerinden biri
>>Sindam Deresi: 1938in kirim mevkilerinden biri
>>Khirzi
>>Harman
>>Bazine Ali
>>Desta Asan
>>Zenan
>>Khcir, Kheceran
>>Silk
>>Garsiyan
>>Sevki
>>Mirzan
>>Boran
>>Zerikan
>>Topan
>>Pirik
>>Ferej
>>Kepur
>>Kastun
>>Bagin
>>17 - ERZURUM YEMLIK
>>Köprüköy,( Zazaca )
>>18 - ERZURUM ASKALE
>>Kapikale,( Zazaca )
>>19 - ERZURUM ÇAT
>>Baglica,( Hiran Kabilesi - Kurmanca )
>>Kaplica (Hiran Pulan Kolu )
>>Elmapinar (Plancik kolu - Zazaca)
>>Gomadale
>>20 - BINGÖL MERKEZ
>Dallitepe
>Ortaçanak
>Karapinar
>Gözeler
>Oguldere
>>21 - BINGÖL KARLIOVA
>>Sogukpinar,( Zazaca )
>>Kaynak,( Zazaca )
>>Çiftlik,( Zazaca )
>>Tuzluca ,( Zazaca )
>>Mikail Kömü,( Zazaca )
>>Kizilçubuk,( Zazaca )
>>Sarikusak,( Zazaca )
>>Kaynarpinar ,( Zazaca )
>>Kazani,( Zazaca )
>>Çerme,( Zazaca )
>>Mezra Cevan,( Zazaca )
>>Kale,( Zazaca )
>>22 - SIVAS ULAS HORMEK KÖYLERI
>>Kurtlukaya( Zazaca )
>>Çavdar (Zazaca )
>>23 - KAYSERI SARIZ
>>Çagsak (Zerikanlilar Kurmanca)
>>K.Söbeçimen (Zazaca)
>>24 - SIVAS DIVRIGI
>>Gökçeharman
>>25 - BINGÖL YEDISU
>>Elmali(Zazaca)
>>26 - ELAZIG KARAKOÇAN
>>Tekardiç
>>Çakan(Hiran Kolundan bir aile çakanda yerlesiktir)
>>Yig (Hiran kolu-Zazaca)
>>25 - BINGÖL YAYLADERE
>>Hergep(Kurmanca)
>>26 - ERZINCAN
>>Ulalar(Zazaca)
>>Asagi Avsen(Zazaca)
>>27 - TUNCELI MERKEZ/MAMEKI
>>Sixso(Zazaca)
>>Sörpian(Zazaca)
>>Karapinar(Zazaca)